Dit artikel is onderdeel van Natuurfotografie
Veel mensen genieten ervan om vlinders te zien rondvliegen. De vele kleuren en patronen, zijn een lust voor het oog. Gelukkig zijn vlinders gemakkelijk te vinden in velden, tuinen, weiden en ander bloemrijk terrein. Je vindt ze in zowat elk land, maar de meest diverse soorten zie je terug in de tropen.
Vliegende insecten zijn een zeer belangrijk onderdeel van veel ecosystemen omdat ze planten en bloemen helpen bestuiven. Vlinders helpen al miljoenen jaren bij dat proces.
Aangezien er honderden verschillende soorten vlinders over de hele wereld zijn, is de uitdaging natuurlijk om al die vlinders te fotograferen en een compleet eigen vlinderarchief te creëren.
In dit artikel neem ik je mee langs 11 unieke tips om die vraag te beantwoorden en jouw vlinderfoto’s direct een stuk mooier te maken.
Lees snel verder om te beginnen!
- Zoek je nog andere leuke fotoprojecten? Bekijk deze lijst met 25 ideeën
- Wat is de beste camera voor een beginnend fotograaf
Meer tips om prachtige foto’s van vlinders te kunnen maken?
+
Download direct eBook – 9 basistips voor mooiere foto’s‘s
Maximaal 1x per week een nieuwsbrief en geen spam! Afmelden kan in elke nieuwsbrief.
Zoek een geschikte locatie met veel bloemen, nectar en zonlicht
Uiteraard kun je de natuur in trekken om foto’s te maken van vlinders, maar er zijn ook allerlei overdekte vlindertuinen in Nederland te vinden.
Deze overdekte vlindertuinen hebben het perfecte klimaat voor vlinders, waardoor er allerlei vlindersoorten te vinden zijn. De perfecte plek om jouw skills m.b.t. het fotograferen van vlinders op te vijzelen.
Voordeel van het fotograferen in een vlindertuin is ook dat je allerlei tropische vlindersoorten kunt tegenkomen. Soorten die normaal in Nederland niet in het wild voorkomen, zoals de prachtige uilvlinder, Atlasvlinder en passiebloemvlinder.
- Beslaan van je lens of bril – Om ervoor te zorgen dat je lens of bril niet beslaat zodra je een tropische vlindertuinen binnenstapt, zal je die eerst op temperatuur moeten brengen. Dit kun je doen door de camera in een tas mee naar binnen te nemen en pas na een tijdje uit de tas te halen. Als je lens toch beslaat, ga deze dan niet als een gek schoonpoetsen. Hierbij maak je al gauw krassen op je lens.
Een vlindertuin kun je het beste bezoeken in de ochtend. De vlinders zitten dan meestal goed stil en met de vleugels gespreid om op te warmen. Perfect dus om mooie foto’s te maken. Ook is een wat bewolktere koele dag meestal beter als je geen overactieve vlinders wilt aantreffen.
- De Passiflorahoeve – Harskamp
- Orchideeën Hoeve – Luttelgeest
- Klein Costa Rica – Someren
- Vlindertuin Vlindorado – Waarland
Hier vind je een compleet vlindertuinen overzicht op de interactieve kaart van de Vlinderstichting.
Wil je toch graag de natuur in om vlinders te fotograferen, zoek dan plekken met veel bloemen. Er zijn ook openbare vlindertuinen te vinden. Hier worden planten en struiken geplaatst waar vlinders van nature naartoe trekken. Deze kun je natuurlijk ook in je eigen tuin planten!
- Lavendel
- Vlinderstruik
- IJzerhard, ook wel Verbena
- Zonnehoed, ook wel Echinacea
- Dropplant
- Wilde marjolein
Openbare vlindertuinen bevinden zich vaak in een park of natuurgebied. Even op Google zoeken naar “vlindertuinen Nederland” en je komt er vast een aantal tegen.
Je kunt ook kijken op de website van Waarneming.nl. Op deze website worden meldingen geplaatst als er vlinders, maar ook libellen, paddenstoelen of andere interessante dingen zijn waargenomen.
Ook kun je veel informatie vinden over vlinders en het fotograferen van vlinders op de website van de Vlinderstichting.
Kies de juiste tijd om op pad te gaan
Om de kans op goede vlinderfoto’s zo groot mogelijk te maken, is het belangrijk op het juiste moment op pad te gaan. Maar wat is het beste moment om vlinders te fotograferen?
- Ga op pad als het kouder is en de vlinders minder actief
- Vroeg in de ochtend is perfect
- De kwaliteit van het licht is in de ochtend ook beter
Als het warm is zijn vlinders zeer actief. Stilzitten is er dan niet bij en dat is niet prettig als je mooie vlinderfoto’s wilt maken. Midden op een zomerse dag is dus geen goed moment voor vlinderfotografie.
Het beste kun je vroeg in de ochtend gaan als het kouder is. Vlinders zijn dan nog slaperig en zitten stil. Perfect voor jou als fotograaf om rustig de tijd te nemen en de beste hoek te kiezen van waaruit je de vlinders wilt fotograferen.
Bijkomende voordeel als je vroeg op pad gaat is dat de kwaliteit van het licht ook beter is. De zon staat nog niet hoog aan de hemel, waardoor je gebruik kunt maken van zacht licht.
En wie weet hangen er zelfs nog wat dauwdruppels aan de bloemen en blaadjes waar de vlinders op zitten. Een mooie extra voor jouw vlinderfoto’s.
Nog een goed moment om vlinders te fotograferen, is aan het einde van de dag. De vlinders hebben dan hun buikje rond gegeten aan bloemen, waardoor ze een stuk minder actief zijn. Een perfect moment om vlinderfoto’s te maken.
Investeer in een macrolens of telelens
Wat is de beste lens voor vlinderfotografie vraag je je misschien af? Het snelle antwoord: een macrolens en een telelens.
- Een macro-objectief of macrolens is een objectief om kleine voorwerpen van dichtbij te fotograferen, de zogenaamde macrofotografie. Macrolenzen worden voornamelijk gebruikt in de natuurfotografie omdat je hiermee zelfs de kleinste details kunt vastleggen.
- Een telelens is een lens met een langer brandpuntsafstand en heeft daarmee de mogelijkheid om het beeld dat je fotografeert dichterbij te halen. Ook krijg je een mooie onscherpe achtergrond (kleine scherptediepte) met een telelens.
Mooie vlinderfoto’s maken als je de vlinder groot in beeld wilt brengen doe je het liefst met een macrolens. Deze lenzen zijn perfect voor het vastleggen van de kleinste details en maken het gemakkelijk om van dichtbij scherp te stellen op je onderwerp.
Als je meer van de omgeving van de vlinder wilt laten zien, dan is een telelens perfect. Je hoeft dan minder dichterbij de vlinders te komen, wat ervoor zorgt dat ze minder snel wegvliegen. Voordeel van een telelens is uiteraard ook het gemak waarmee je een onscherpe achtergrond creëert met een groter diafragma.
Kan je ook foto’s maken met een smartphone van vlinders? Dat kan zeker! De beperking waar je wel tegenaan zult lopen, is dat het lastiger is een mooie onscherpe achtergrond te creëren.
Anticiperen op beweging bij het fotograferen van vlinders
Om ervoor te zorgen dat je vlinders goed kunt fotograferen, is het prettig als de vlinders stil blijven zitten. Een groot deel daarvan heb je zelf in de hand.
Hoe zorg ik dat vlinders stil blijven zitten?
- Maak geen onverwachte bewegingen. Vlinders zijn schuw en zijn zich erg bewust van hun omgeving. Als er gevaar dreigt, zijn ze snel gevlogen.
- Zorg ervoor dat er geen plotselinge schaduw over de vlinder heen valt. Daar kunnen ze van schrikken. Gevolg, ze fladderen weg net op het moment dat jij de foto wilde nemen.
- Vlinders hebben een ruikorgaan dat bedoeld is om bloemen te vinden. Draag dus zelf geen sterke parfum als je vlinders gaat fotograferen, want daar raken ze van in de war en vliegen weg.
- Om onverwachte bewegingen tegen te gaan waarmee je de vlinders wegjaagt, kun je ervoor kiezen je statief met camera en de juiste camera instellingen alvast klaar te zetten. Zo hoef je alleen nog maar op de ontspanknop te drukken zodra de vlinders in beeld komen.
Maak gebruik van het juiste soort licht
Fotografie draait voor een groot deel om de kwaliteit van licht. Dat is bij het fotograferen van vlinders niet anders. Als jij het juiste licht weet te gebruiken, gaan jouw vlinderfoto’s met grote sprongen vooruit.
Welk licht gebruik je om vlinders te fotograferen?
- Als je vlinders gaat fotograferen in de ochtend, kun je gebruik maken van zachter licht. De zon staat nog niet hoog aan de hemel, waardoor de schaduwen nog zacht ogen.
- Je kunt gebruik maken van tegenlicht om vlinders te fotograferen. Zeker met zacht licht kan dit erg mooi zijn. Het licht schijnt door de vleugels van de vlinder heen en geeft een mooi contrast aan de foto. Ook worden hierdoor nog meer details van de vleugel zichtbaar.
- Bij het fotograferen met tegenlicht kan het nodig zijn om de schaduwzijde van de vlinder iets bij te lichten. Doe dit niet met een flitser, want daarmee schrik je de vlinder af. Een simpel wit papiertje of aluminiumfolie kan al voldoende licht reflecteren om de schaduwzijde van de vlinder mooi te belichten.
- Als je met tegenlicht fotografeert, zorg dan wel dat de lichtbron (bijvoorbeeld de zon), wel uit het frame van je foto blijft. Doe je dat niet, dan ontstaat er gekke lens flare in je foto.
Camera instellingen om beweging en details van de vlinder te fotograferen
Als je vlinders gaat fotograferen moet je goed nadenken over de camera instellingen die je gebruikt.
Welke camera instellingen gebruik je om vlinders te fotograferen?
- Gebruik een lage ISO-waarde zodat je geen onbedoelde ruis in je foto’s krijgt.
- Gebruik een snelle sluitertijd zoals bijvoorbeeld 1/250 seconde of zelfs nog sneller op 1/500 seconde. Zo voorkom je dat er bewegingsonscherpte ontstaat als een vlinder aan het bewegen is of als er veel wind staat. Als een vlinder echt stil zit op een bloem (grotere kans in de ochtend of avond), dan kun je met 1/100 seconde ook prima uit de voeten.
- Gebruik een groot diafragma als je een telelens gebruikt, bijvoorbeeld f/2.8 of nog groter. Zo kun je de vlinder isoleren in je foto doordat de voor- en achtergrond van de foto onscherp worden. Als je gebruik maakt van een macrolens, kies dan voor een kleiner diafragma zoals f/8 of f/11. Doordat je met een macrolens van heel dichtbij fotografeert, wordt je scherptediepte ook direct een stuk kleiner. Als je dan met f/2.8 zou fotograferen is bijna niets van de vlinder scherp.
- Gebruik de foto burst modus – continous drive – om ervoor te zorgen dat je snel meerdere foto’s achter elkaar neemt. Zo is de kans groter dat je een scherpe foto hebt, ook als de vlinder net een millimeter bewoog. Zeker bij macrofotografie kan een kleine verschuiving grote gevolgen hebben voor de focus in een foto.
Wees geduldig en neem de tijd
Om een goede foto van een vlinder te maken, zal je geduld moeten hebben. Bij het fotograferen van bewegende onderwerpen heb je nu eenmaal niet alles zelf in de hand.
Ook fotograferen in de natuur kan nog wel eens voor uitdagingen zorgen. Plotselinge wind die opsteekt of een regenbui die roet in het eten gooit.
Een goede dosis geduld i.c.m. veel oefenen zorgt ervoor dat je de grootste kans hebt om prachtige vlinderfoto’s te maken. Neem de tijd en fotografeer de vlinders vanuit verschillende perspectieven. Zo leer je wat wel en niet werkt.
Zorg voor een rustige achtergrond
Bij het fotograferen van vlinders heb je niet alles in de hand. Toch is het belangrijk om bepaalde zaken goed voor elkaar te hebben.
Een zeer belangrijk onderdeel van een goede vlinderfoto is de achtergrond. Een rustige achtergrond zorgt ervoor dat de aandacht bij het onderwerp van je foto blijft. Een egale achtergrond zonder afleiding is dus veruit de beste optie.
Een onscherpe achtergrond kan helpen om de achtergrond rustig te laten ogen. Je krijgt een onscherpe achtergrond in je foto’s door een groot diafragma te gebruiken.
Gebruik een lens waarbij je bijvoorbeeld een diafragma opening van f/2.8 of nog wijder kan kiezen. Ook is het aan te raden om een lens te gebruiken die een rustige bokeh heeft.
Gebruik een statief en LiveView voor optimale scherpte
Bij het fotograferen van vlinders gebruik je meestal een statief. Zo voorkom je dat er bewegingsonscherpte ontstaat doordat je zelf niet helemaal stabiel op je benen staat.
Een goed statief is zeker een investering waard als je meer in de natuur wilt gaan fotograferen.
Stappenplan vlinders fotograferen met LiveView
- Plaats je camera op een statief – Doordat je de camera op een statief zet, heb je geen last van bewegingsonscherpte. Je kunt er dus zeker van zijn dat het focuspunt op de plek komt waar jij het hebben wilt.
- Schakel LiveView in – LiveView is een preview van de foto die je gaat maken op het scherm van je camera.
- Zoom in naar 100% – Je kunt als je gebruik maakt van LiveView in de meeste camera’s inzoomen op het uiteindelijke beeld dat je gaat schieten. Zoom in naar 100%. Zo kun je exact zien of het focuspunt goed is en scherp is wat jij scherp wilt hebben. Eventueel kun je terwijl je ingezoomd bent naar 100% van de foto, de focus nog bijstellen door handmatig scherp te stellen.
- Gebruik eventueel een draadloze ontspanner – Je kunt gebruik maken van een afstandsbediening om er zeker van te zijn dat er geen bewegingsonscherpte ontstaat als jij de ontspanknop indrukt.
Welke camera spullen heb je nodig voor het fotograferen van vlinders
Om je goed op weg te helpen, heb ik een korte lijst met camera spullen gemaakt die van pas komen als jij vlinders gaat fotograferen.
Wat heb ik nodig als ik vlinders ga fotograferen?
- Camera body met lenzen (macrolens of telelens)
- Voldoende accu’s en geheugenkaarten
- Statief en plamp (handige klem voor bijvoorbeeld reflectiescherm)
- Reflectiescherm of bijvoorbeeld wit papier of aluminiumfolie
- Windscherm als je ervoor wilt zorgen dat je minder last hebt van wind
- Draadloze ontspanner als je geen bewegingsonscherpte wilt
- Rugzak met voldoende eten en drinken, je bent ten slotte een tijdje op pad
Handige apps en nuttige bronnen als je vlinders gaat fotograferen
Om je goed op weg te helpen bij het fotograferen van vlinders, heb ik hier een bronnenlijst gemaakt. Daarmee heb je alle informatie bij de hand om de mooiste vlinderfoto’s te maken.
- Vlindertuinen overzicht – In dit complete overzicht van de Vlinderstichting vind je alle vlindertuinen in Nederland.
- Waarnemingen van vlinders – Op deze website vind je meldingen van vlinders en andere interessante natuur gerelateerde dingen om te fotograferen.
- Online vlinderarchief – Met deze handige online gids kun je allerlei informatie vinden over vlinders en leren hoe je ze herkent.
- Vlinders identificeren met obsIdentify – Weet jij niet welke vlinder je gefotografeerd hebt? Met deze app genaamd obsIdentify heb je de naam van de vlinder zo gevonden.
Download voor Android – Download voor iOS - Google Lens App – Ook met deze handige app van Google kun je dieren en vlinders identificeren.
Download voor Android – Download voor iOS - Camera instellingen – Om ervoor te zorgen dat je vlinderfoto’s goed slagen, is het belangrijk om kennis te hebben van de verschillende camera instellingen.
- Beste camera voor beginnende fotograaf – Zoek jij een nieuwe camera om vlinders mee te gaan fotograferen? Bekijk dan mijn gids voor de beste camera voor een beginner.
Samenvatting
Vlinders fotograferen is een leuke en verslavende hobby. Doordat er veel verschillende vlinders zijn, ben je lang zoet met het complementeren van jouw archief.
Zorg dat je vlinders rustig benaderd. Op die manier krijg je de beste resultaten en verstoor je de levensomgeving van deze prachtige insecten zo min mogelijk.
Heel veel succes met het fotograferen van vlinders!
